Python, programlamada güçlü bir dil olmasının yanı sıra, döngüler ( Loops ) gibi yapıları kullanarak tekrar eden işlemleri kolaylaştırır. Bu yazıda, Python’da döngülerin nasıl kullanıldığını ve çeşitli döngü türlerinin nasıl çalıştığını inceleyeceğiz.

Döngüler (Loops) Nedir?

Döngüler (loops), bir işlemi belirli bir koşul sağlandığı sürece tekrar tekrar gerçekleştirmek için kullanılan programlama yapısıdır. Python’da en yaygın olarak kullanılan döngü türleri for ve while döngüleridir.

for Döngüsü (for loops)

for döngüsü, bir dizi elemanın üzerinde tek tek dolaşmak için kullanılır. Örneğin, bir liste, demet veya dize üzerinde dolaşabiliriz. İşte basit bir for döngüsü örneği:

# Syntax
for <variable> in <list>:
<code block>
>>> students = [“John”, “Mark”, “Venessa”]
>>> for student in students:
… print(student)
John
Mark
Venessa

>>> for index, student in enumerate(students):
… print(index, student)
0 John
1 Mark
2 Venessa

Bu yapıda:

• <variable>: Döngü içinde her bir elemanın geçici olarak atanacağı değişken adıdır.
• <list>: Döngünün üzerinde dolaşacağı liste veya iterable (gezilebilir) bir yapıdır.
• <code block>: Her bir döngü adımında çalıştırılacak olan kod bloğudur. Bu blok, genellikle 4 boşluk (bir tab) içeride yazılır.

İkinci for döngüsü, students listesindeki her bir öğrenci adının yanı sıra bu öğrencinin indeks numarasını (index) da ekrana yazdıracaktır. enumerate() fonksiyonu, liste üzerinde hem elemanları hem de bu elemanların indekslerini döndürür.

while Döngüsü (while loops)

while döngüsü, belirli bir koşul doğru olduğu sürece işlemi tekrarlar. Örneğin:

# Syntax
while <condition>:
<code to execute while the condition is true>
>>> i = 1
>>> while i < 5:
… print(i)
… if i==3:
… break
… i+=1
1

2

3

>>> while i < 5:
… i+=1
… if i==3:
… continue
… print(i)
2

4

5

Örnekteki ilk Python kodu, while döngüsü kullanarak 1’den 5’e kadar olan sayıları ekrana yazdırır. Ancak i değeri 3’e geldiğinde döngüyü kırar. Çıktı olarak sadece 1, 2 ve 3 sayıları ekrana yazdırılır. İkinci while döngüsü ise 1’den 5’e kadar olan sayıları ekrana yazdırır. Ancak i değeri 3 olduğunda continue ifadesi sayesinde 3 sayısı atlanır ve diğer sayılar yazdırılır. Çıktı olarak sadece 2, 4 ve 5 sayıları ekrana yazdırılır.

Döngülerde Kullanılan Yapılar

Döngüler, genellikle koşul ifadeleriyle birlikte kullanılır. Örneğin:

for letter in “Python”:
if letter == “h”:
continue
print(letter)

Bu kod, “Python” dizesinin her harfini yazdırır, ancak “h” harfini atlar.

Döngüden Çıkma

Bazı durumlarda, belirli bir koşul sağlandığında döngüden çıkmak isteyebiliriz. Bunun için break ifadesini kullanabiliriz. Örneğin:

number = 0
while True:
print(number)
sayı += 1
if number >= 5:
break

Bu kod, sayı 5’e eşit veya büyük olduğunda döngüden çıkar.

Sonuç olarak;

Python’da döngüler, tekrar eden işlemleri kolaylaştıran güçlü bir yapıdır. for ve while döngüleri, farklı senaryolarda kullanılmak üzere esneklik sağlar. Koşullar, döngülerin davranışını yönlendirmek için kullanılabilir ve break ve continue gibi ifadeler, döngülerin akışını kontrol etmemize yardımcı olur.

Döngüler, programlamada verimliliği artıran önemli bir araçtır ve Python’daki zengin döngü yapıları sayesinde çeşitli senaryoları ele almak oldukça kolaydır.